مینیاتور ایرانی  از گذشته تا حال بخش اول

مکتب تبریز

مکتب تبریز:  دوران تحول شکوفایی هنری و تاریخی – فرهنگی ایران در دوره ی سلسله صفوی اتفاق افتاد.

شاه اسماعیل صفوی نقش بسیار مهمی در گشترش هنر در ان زمان ایفا کرد. از جمله ی اقدامات ارزشمند او می توان به بردن  کمال‌الدین بهزاد و

دیگر هنرمندان به تبریز و انتصاب بهزاد به سمت کلانتری کتابخانه و رونق دادن به کارگاه های هنری سلطنتی بود .

مکتب تبریز تاثیر بسیاری بر نقاشی های قزوین، هرات، اصفهان، شیراز و حتی بر نقاشی های هند و بخارا و ترکیه بر جای گذاشت.

از جمله مشخصه های نقاشی این آیین می توان به: ترکیب بندی های استادانه، اسمان لاجوردی، ابرها و پرندگان زیبا، پوشش های رنگین،

طراحی قوی پیکره ها و تزیینات معماری با نقوش هندسی و گیاهی نام برد.

اثار ارزشمند مکتب تبریز مانند شاهنامه فردوسی و خمسه نظامی هستند.

از برجسته ترین هنرمندان این آیین می توان به دوست محمد، دوست دیوانه، مظفر علی، خواجه عبدالصمد، میر مصور، شیخ محمد و…. نام برد.

مکتب قزوین:  مکتب قزوین در زمان شاه اسماعیل دوم با جمع کردن هنرمندانی از تبریز و مشهد و شیراز برای احیاء کتابخانه ی سلطنتی و

کارگاه مصورسازی با فراخواندن به قزوین و دستر تهیه نسخه ای از شهنامه را به انها داد .

از جمله هنرمندانی که بر روی این شاهنامه کار کردند: سیاوش گرجستانی، صادق بیگ‌افشار، علی‌اصغر کاشانی و میر زین‌العابدین و مراد.

در زمان سلطنت برادر شاه اسماعیل محمد خدابنده کارگاه های مصور سازی از رونق افتادند و همین امر موجب پراکنده شدن هنرمندان از قزوین

و روی اوردن انها به اثار کم هزینه و ساده شد. بعد از خدابنده عباس میرزا به سلطنت رسید.

عباس میرزای هفده ساله به معماری و شهرسازی و نقاشی علاقه زیادی داشت و هنرمندان را حمایت می کرد .

از جمله اقدامات مهم او می توان به منصوب نمودن صادق بیگ افشار، شاعر و نقاش برجسته به سمت مدیر کتابخانه ی سلطنتی بود.

آثار مهم دوران آیین قزوین شاهنامه قاسمی و شاهنامه قوام و کتاب احسن الکبار را نام برد.

مکتب اصفهان:  همزمان با انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان در اواسط قرن یازدهم هنرمندان هم سایر نقاط و قزوین به اصفهان مهاجرت کردند.

در این دوره بود که دیوار نگاری برای تزیین کاخ ها و عمارت ها رواج یافت .

چگونگی حضور نقاشی غرب در نقاشی های ایرانی: در دوره سلطنت شاه عباس به دلیل انتقال ارامنه جلفا به اصفهان و افزایش

روابط تجاری و سیاسی با کشور های اروپایی و هند باعث شدند که بعضی از خصوصیات نقاشی غربی ها در اثار ایرانی استفاده شوند .

و این امر سبب حضور هنرمندان اروپایی از جمله لوکاس وان سولدو، فیلیپ آنجل و لوکار در دربار اصفهان شد.

در این دوران سفارش هایی از سمت تجار و ثروتمندان به نقاش ها داده می شد که این امر سبب رونق رقعه ساز با هزینه های کم شد .

موضوع های این مکتب شامل: پیکر شاهزادگان، نجیب زادگان زن و مرد جوان که خود این کار سبب رونق چهره سازی و توجه هرچه بیشتر نقاشان به اندام انسان شد.

از معروف ترین نقاشان مکتب اصفهانی رضا عباسی بود. از اثار ارزشمند مکتب اصفهانی می توان به کتاب ابومسلم نامه و

کتاب عالم ارای شاه اسماعیل نام برد که هردو متعلق به موزه رضا عباسی می باشد.