انواع سازدهنی

در مقاله ای قبلا سازدهنی کروماتیک را معرفی کرده ایم .

در اینجا سعی داریم شما را با انواع دیگر این ساز جادوییی آشنا کنیم .

ساز دهنی ترمولو:

یکی دیگر از سازدهنی های متداول، سازدهنی ترمولو است

که حتی در مغازه های اسباب بازی فروشی هم پیدا می شود.

در این نوع سازدهنی هر سوراخ تنها با فوت کردن یا مکیدن هوا به صدا در می آید

و در هر سوراخ دو زبانه ی فلزی تعبیه شده که با اختلاف اندکی در فرکانس نسبت به هم کوک شده اند.

در هنگام نواختن هر دو زبانه با هم به ارتعاش در می آیند و صدای حاصل کیفیتی دوگانه دارد که اصطلاحا Tremolo effect نام دارد.

بسیاری از افراد این نوع از سازدهنی را با ساز دهنی دیاتونیک اشتباه می گیرند.

سازدهنی ترمولو ابتدایی ترین نوع سازدهنی می باشد

که دارای اندازه های گوناگون می باشد که متداول ترین آن 24 سوراخ می باشد.

این ساز دارای 24 قسمت عمودی است و هـر قسمت توسط یـک تیغه افـقی به دو کانال بالا و پایین تقسیم می شود

.هر کـدام از کانالهای ردیف بالا ، با کانال زیرین خود یک نت واحد را تولید می کنند.

پس هنگامی که در دو کانال بالا و پایین یک سوراخ فوت می کنیم

دو تیغه با صدای یکسان به صدا در می آیند.این مانند این است که دو ساز با هم یک نت مشترک بزنند.

سازدهنی-هوهنر-ocean-star

با توضیحات فوق ساز دهنی ترمولو 24 سوراخ دارای 24 نت یعنی وسعت صوتی حدود 3 اکتاو دارد .

در این ساز سوراخ های فرد با دمیدن و سوراخ های زوج با مکش هوا به صدا در می آیند،

در ساخت این نوع سازدهـنی با تغییر اندک در مقدار ماده بـکار رفته در تیغه عمودی ، در هر نـت تفاوتی جزئی بین زیر و بـمی آن دو تیغه وجـود دارد

که به طور جداگانــه برای گوش محسوس نیست .

این تفاوت ناچیز باعث می شود که وقتی هر دو تیغه به صدا در می آیند ،صدایی مواج تولید شود .

به همین علت این نوع سازدهنی را ترمولو نامیده اند که در زبان ایتالیایی به معنی لرزش صدا می باشد.
ساز دهنی ترمولو معمولا در هر اکتاو نت های مربوط به گام ماژور دیاتونیک را دارد

و از این رو بسیار مناسب نواختن آهنگ های سبک folk می باشد.

انواع سازدهنی

ساز دهنی دیاتونیک:

به این سازدهنی هارپ(Harp) نیز می گویند.

این نوع از سازدهنی متداول ترین نوع سازدهنی است

و در موسیقی راک، فولک، کانتری و وسترن و بخصوص در موسیقی بلوز استفاده می شود.

رایج ترین نوع این ساز، مدل ده سوراخه می باشد

B1

و هر سوراخش هم با فوت و هم با مکش نواخته می شود

و برخلاف سازدهنی کروماتیک کلیدی در کنار سازدهنی برای اجرای نیم پرده ها وجود ندارد

. با این نوع ساز دهنی تنها می توان نت های اصلی را اجرا کرد.

و برای نواختن سایر نتهایی که در گام مربوط وجود ندارند از تکنیک های خاص زبان، حنجره و لب استفاده می شود.

تاریخچه سازدهنی دیاتونیک:

سازدهنی دیاتونیک، در اوایل قرن نوزدهم، در آلمان ساخته شده است.

این ساز بوسیله‌ موج مهاجرین ترک ‌کننده‌ آلمان، به ایالات متحده و بریتانیا برده شد و در اواسط قرن نوزدهم، در سراسر جهان، نواخته می‌شده است.
به دلیل ارزانی این ساز، بسیاری از سیاه پوستان فقیر آمریکا، از این ساز برای نواختن موسیقی تنهایی خود استفاده می کردند

تا جایی که امروزه این ساز، به یکی از متداول ترین سازهای موسیقی بلوز تبدیل شده است.

شرکتهای تولید کننده سازدهنی دیاتونیک:

Hohner: شرکت آلمانی Hohner

بزرگترین ، معتبرترین و شناخته شده ترین سازنده سازدهنی در دنیا است

انواع معروف سازهای دیاتونیک Hohner بسته به نوع رنگ و طنین صدا عبارتند از: Blues Harp، Golden Melody، Marine Band و …

Tombo: شرکت سازنده سازدهنی های Lee Oscar.

انواع این ساز برای شروع بسیار مناسب هستند که انواع متنوع سازدهنی دیاتونیک Melody Maker را نیز تولید می کنند.
Suzuki: شرکت سازنده سازهایی با همین نام. کیفیت صدای این سازها نیز مناسب بوده

و نوازندگی با آن نسبتاً راحت است. به خصوص برای تمرین تکنیک های مختلف.

مطرح ترین نوازندگان دیاتونیک:

مطرح ترین نوازندگان این ساز افرادی چون سانی بوی ویلیامسون 2 (Sonny Boy Williamson II)،

سانی تری (Sonny Terry)، چارلی ماسل وایت (Charlie Musclewhite)، لیتل والتر (Little Walter) و … بوده اند

که هر کدام به نوعی با تکنیک های بدیع، تحولی در نوازندگی این ساز ایجاد کردند.
امروزه صدای دلنشین این ساز در آهنگهای باب دیلن (Bob Dylan)،

بروس اسپرینگستین (Bruce Springsteen) و نیل یانگ (Niel Young) به گوش می رسد.

منابع:
http://harmonica1.blogsky.com/1389/11/14/post-21/
http://www.get-tuned.com/harmonica_guide.php#harmonica
http://www.harmonicastore.com/harm_dia.shtml

https://en.wikipedia.org/wiki/Diatonic_harmonica

سازدهنی اسلاید:

نوعی از سازدهنی که بزرگتر است

و اسلایدی برای آن تعبیه شده که می تواند نت ها را عوض کند .

جای اسلاید معمولا در سمت راست قطعه دهانی آن است .

این سازها دو گروه صفحه زبانه را شامل می شوند

و وظیفه این اسلاید جا به جایی راه عبور هوا از یک گروه به گروه دیگر است

و به همین علت نیز کمی بزرگتر از سازدهنی دیاتونیک ساخته می شوند. اکثرا آن را با سازدهنی کروماتیک اشتباه می گیرند

در صورتی که سازدهنی کروماتیک زیر مجموعه ای از سازدهنی اسلاید است .

sydelsession_front

سازدهنی های “کورد” که کوک های آن متغیر است نیز جزو سازدهنی های اسلاید به شمار می آیند .

هرچند که سیستم چیدمان نت آنها مانند اکثر دیاتونیک ها “سیستم ریشتر” است

ولی اسلاید به شما این امکان را می دهد که یک سازدهنی دیاتونیک دیگر با کوک نیم گام بالاتر را هم داشته باشید .

همچنان تاکید داریم که گرچه تقریبا تمامی نت ها روی آن قابل دسترس است ولی نباید آن را با سازدهنی کروماتیک اشتباه گرفت .

انواع سازدهنی

سازدهنی کورد:

این گونه سازدهنی در شکل و اندازه های متفاوتی ساخته می شود .

بعضی بسیار بسیار بزرگ تا حدی که با واحد طول “فوت” اندازه گذاری می شوند

و بعضی شمایلی مانند کروماتیک دارند ولی کمی غریب تر و گاهی حتی با دو اسلاید .

کاربرد آنها مانند “سازدهنی باس” به عنوان بک گراند صدای دیگر سازها است .

آنها نیز به جهت اینکه تمامی نت ها را شامل می شوند یک سازدهنی کروماتیک هستند

که به جهت شکل و نوع کاربرد با نام “سازدهنی کورد” شناخته شده ترند.

bass

سازدهنی باس:

تمام سازهای این گروه فقط با دمیدن به صدا در می آیند

و مکش در آنها هیچ تاثیری ندارد . بسیار بزرگ و سنگین هستند و معمولا نت های خیلی پایین را شامل می شوند .

در کل برای نواخته شدن به عنوان زیر صدای قطعات نواخته شده با سازهای دیگر در ارکستر و … به کار می روند .

به خاطر اینکه کل نت ها را شامل می شوند می توان به آنها لقب کروماتیک هم داد ولی “باس هارمونیکا” کاربردی تر است .

انواع سازدهنی

انواع سازدهنی