نقدی بر روز هنرمند

نقدی بر روز هنرمند نوشته سبحان حیدری :

وقتی در این کشور شناخت صحیحی از هنر شکل نگرفته است ، تبریک روز هنرمند به کیست ؟

به کسانی که کار عامه پسند می سازند تا پول بیشتری داشته باشند ؟

به کسانی که فکر می کنند هر چه بیشتر از هنر کسب درآمد کنند هنرمند موفقتری بوده اند ؟

مگرنه بسیاری از هنرمندان بزرگ تاریخ در زمان خودشان نادیده گرفته می شدند و گوشه نشین و حتی در فقر می مردند ؟

به نظر شخص اینجانب  پولدار بودن خود یک صفت منفی برای یک هنرمند واقعیست و شاید نشان از اینکه وقت خود را بیشتر صرف کسب درآمد کرده تا خلق اثری فاخر ، و این صفت منفی تا جایی پیش رفته که امروزه به کلی هنر به سوی تبلیغاتی شدن و صنعتی شدن رفته که این اصلا خبر خوبی برای هنر نیست

شاید قابل درک باشب که ورزش صنعتی شود یا هر پدیده دیگری اما واقعا هنر و ذات هنر اگر به سمت صنعتی شدن و پولساز شدن به شکل امروزی پیش برود اتفاق خوبی خواهد افتاد ؟

اتبلیغاتی شدن هنر تا جایی پیش میرود که هنر پرزحمت و فاخر جای خود را به هنر دم دستی و مارکتی می دهد و دلال های هنری گوش مردم و ذهن و سلیقه مردم را دستکاری می کنند … تا مردم بروند و پول چهار کتاب عالی را بدهند بلیت یک کنسرت پاپکی که اغلب صداهایی که می شنوند از یک قطعه کامپیوتری پردازش می شود دست تکان دهند و استوری بگیرند …

به نظر شما وقت آن نرسیده که بگوییم بس کنید این فضاحت انزجار برانگیز را ؟

اصلا منظور ما از موسیقی خوب یا هنر فاخر صرفا به شکل کلاسیک یا سبک خاصی نیست مثلا ما اصلا نمی گوییم سلیقه مردم به سمت موسیقی دستگاهی یا … کشیده شود منظور این اصل که حتی اگر قرار است موسیقی پاپ بشنوند موسیقی پاپ خوب بشنوند !!!

موسیقی پاپی که برایش زحمت کشیده شده و از اشعار عمیقتری استفاده شده تا ذهن مخاطب را به چالش بیشتری بکشد

برای مثال دو ترانه زیر را بخوانید :

افکار منحوسی توی سرش چرخید

از روسریش رد شد ؛ به پادری پاشید

پاشید رو کفشم ، یعنی برو بیرون

یعنی که دور شو ، دور از منو تهرون

گروه داماهی (رضا کولغانی)

و اما ترانه دوم :

عاشق شدن غم و بی قراری داره

تا خود صبح بیداری داره

دوست داره هر کاری کنه دل از کاراش سر دراره

محسن ابراهیم زاده

خب از تمام ایراد های وزنی شعر دوم که بگزریم دو متن بالا را از نظر محتوی و نوع بیان مفهوم بررسی کنید

برای مثال یک مصراع از ترانه دوم : عاشق شدن غم و بی قراری داره

این مصراع بدیهیات مشخصی رو به ساده ترین شکل ممکن عنوان می کنه و مخاطب حتی اگر به هیچ چیزی هم فکر نکنه این بدیهیات رو میدونه و مخاطب رو به هیچ تفکری وادار نمی کنه و حتی هیچ ارجاع درونی شعر هم نداره و صرفا : عاشق شدن غم و بی قراری داره

و اما یک مضراع از ترانه اول : از روسریش رد شد ، به پادری پاشید

از روسریش رد شد ؟ در مصرع قبل آمده است : افکار منحوسی (نحس) توی سرش چرخید

به پادری پاشید – پادری نماد خوش آمد گویی و اولین چیزی که مهمان می بیند و همینطور برای نظافت کف کفش در هنگام ورود استفاده می شود که در بیت بعد شاعر عنوان میکند : پاشید رو کفشم یعنی برو بیرون … درباره این ترانه می توان صفحه ها نوشت ولی خب تا همینجای ترانه – حداقل چند ارجای درونی شعر و چند کلمه تازه به گنجینه لغات ما اضافه میکند که منحوس یعنی چه ، البته این فقط ساده ترین نگاه به ترانه است بماند که با ارجاع های درونی ذهن ما را در ابیات مختلف می چرخاند و وارد یک داستان دراماتیک می کند .

عزیزان من

ذهن شما وقتی عادت کند به شنیدن ابیات ساده ، به نوعی تنبل می شود ، نتیجه تنبلی ذهن این میشود که انسان سطحی می شود و تحمل شنیدن هیچ مبحثی که کمی او را به چالش بکشند نخواهند داشت .

انسان سطحی انسانی خطرناک است ، چرا که با کمی فلسفه می توان ذهن او را شست و شو داد که اسلحه بدست بگیرد

انسان سطحی یاد نگرفته که یک مقوله را از زاویه های دیگر ببیند و برای همین تعصب جا تعقل را می گیرد .

تعصب یعنی پیروی و اعتقاد بدون استدلال ، پس تعصب در هر زمینه ای امری صحیح به حساب نمیاید .

معاشرتی که می کنید ، کتابی که می خوانید ، موسیقی که می شنوید غذای روح شماست … انسانی که غذای روح عمیقتری مصرف کند عادت به افکار عمیقتر خواهد داشت و انسانی منعطفتر و آگاه تر نتیجه افکار عمیق خواهد بود .