موسیقی جز (جاز)
سبک های جاز: ۱۹۵۰-۱۹۰۰
در همان هنگام که شونبرگ و استراوینسکی سرگرم دگرگون ساختن زبان موسیقایی اروپا بودند.
سبک موسیقایی نویی که از نام گرفت در امریکا نشو و نما می کرد.
این موسیقی، آفریده نوازندگانی – اغلب از سیاهان آمریکا بود
که در خیابانها، بارها، محله های پست و سالن های رقص نیو اورلئان و دیگر شهرهای جنوبی ایالات متحد به اجرا می پرداختند.
جاز را می توان به طور عام به عنوان گونه ای از موسیقی که ریشه در بداهه پردازی دارد
و ریتم سنکوپ دار، ضرب یکنواخت و رنگ آمیزی و تکنیک های خاص اجرایی از ویژگی های آن است، توصیف کرد.
گرچه اصطلاح جاز از ۱۹۱۷ رواج یافت، اما به احتمالی این گونه موسیقی از ۱۹۰۰ موجود بوده است.
از آنجا که این موسیقی نو فقط به شکل اجرایی و بدون نت نگاری وجود داشته است
زمان پیدایش و کیفیت آثار اولیه آن به درستی بر ما آشکار نیست.
علاوه بر این، پیش از ۱۹۲۳ آثار ضبط شده جاز بسیار اندک بودند
و از نخستین آثار جاز که گروه های نوازنده دیکسیلند آفریننده اش بودند تا ۱۹۱۷ هیچ چیز ضبط نشده است.
جاز از همان آغاز پیدایش، گسترهای متنوع و غنی از سبک های وابسته مانند
سبک های نیو اورلئان (یا دیکسیلند)، سویینگ ، بیباپه، کول ، جاز آزاد، و جاز راک را در دامان خود پروراند.
جاز چهره های برجسته ای مانند لویی آرمسترانگ، دوک الینگتن ، بنی گودمن
چارلی پارکر و جان کالترین را پدید آورد. دامنه نفوذ و تأثير جاز عظیم و جهانی بود و نه
فقط بر بسیاری از انواع موسیقی مردم پسند
که بر آهنگسازانی همچون موریس راول، داریو می یو و آرون کوپلند نیز تأثیر گذاشت.
ریشه های جاز جاز اوليه، عناصر فرهنگ های موسیقایی متعددی همچون فرهنگ های آفریقای باختری
امریکا و اروپا را در هم آمیخت. خاستگاه برده های امریکایی اغلب افریقای باختری بوده که امروزه شامل غنا
نیجریه و چند کشور دیگر است. تکیه بر بداهه پردازی
استفاده از طبل، صداهای کوبشی و ریتم های پیچیده شماری از عناصر موسیقی افریقایی باختری هستند
که بر جاز تأثیر داشته اند. دیگر ویژگی جاز که شاید برگرفته از موسیقی آفریقای باختری است
ندا و پاسخ است. در اغلب قطعه های آوازی افریقای باختری، عبارت هایی که یک تکخوان می خواند
بارها توسط همسرایان پاسخ داده می شود. ندا و پاسخ در جاز هنگامی است
که آواز تکخوان از سوی یک ساز، یا عبارت های اجرا شده
با یک ساز (یا گروهی از سازها) با سازی دیگر (یا گروهی دیگر از سازها) پاسخ داده می شود.
الگوی ندا و پاسخ در جاز منشأ سرراست تری نیز دارد و آن مراسم کلیسایی سیاهان آمریکایی است
که در آن حاضران در کلیسا با آواز به «ندای» واعظ پاسخ می گویند.
موسیقی جز
در امریکا، سیاهان گستره ای غنی از انواع موسیقی را پروراندند که از منابع اساسی جاز شد.
آوازهای کشت وکار، آوازهای مذهبی، سرودهای انجیلی و رقص هایی مانند یک واک از آن جمله اند؛
این قطعه ها اغلب نت نویسی نمی شدند و اکنون به آنها دسترسی نداریم
اما شاید با صداها و ریتم هایی مانند صداها و ریتم های جاز اولیه اجرا می شده اند.
موسیقی سیاهان بر موسیقی سفیدپوستان آمریکا – شامل سرودها
آوازهای مردم پسند، نغمه های عامیانه، رقص ها، مارش ها و قطعه های پیانویی- تأثیر گذاشته
و از آن تأثیر پذیرفته است. موسیقی سفیدپوستان تا اندازه ای منشأ امریکایی دارد
توسط آهنگسازان اروپایی به نگارش درآمده و یا از آنان تأثیر گرفته است.
سنت های موسیقایی امریکایی و اروپایی در سده نوزدهم، فراهم آورنده ملودی ها
هارمونی ها و فرم هایی شدند که در پسزمینه جاز شالوده موسیقی آمریکایی را تشکیل دادند.
ست امریکایی همنوازی در قالب دسته های سیار موسیقی یکی از منابع اصلی جاز بود.
دسته های موسیقی – متشکل از سیاهان یا سفیدپوستان طی پایان سده نوزدهم و اوایل سده بیستم
جایگاهی مهم در زندگی امریکایی داشتند. کم و بیش هر دهکدهای صاحب
دسته موسیقی خود و مکانی ویژه نوازندگی آنان بود
دسته های موسیقی در گردش های گروهی، گردهمایی ها، تظاهرات سیاسی
محافل رقص و کارناوال ها حضور داشتند. بسیاری از سازهای دسته های سیار موسیقی
ترومپت، گرنت، ترومبون، توبا، کلارینت و طبال – در دسته های قدیمی جاز نیز به کار گرفته می شدند.
موسیقی برخاسته از این سنت آمریکایی، بر فرم ها و ریتم های جاز اولیه تأثیر گذاشت.
سبک های جاز پس از ۱۹۵۰
پس از ۱۹۵۰، نوآوری های فراوان و گرایش های تازه متعددی در قلمرو جاز پدید آمده اند
و دامنه سبک های آن از هر زمانی گسترده تر بوده است.
اما با نشو و نمای سبک های نو، جاز قدیمی تر از سبک دیکسیلند گرفته تا بیباپ- همچنان به حیاتش ادامه داده است.
عرضه صفحه های LP در ۱۹۴۸ برانگیزند
آثار و بداهه نوازی های طولانی تر جاز شد. در مقایسه با محدودیت ۳ دقیقه اي ضبط بر صفحه ۷۸ دور پیش از ۱۹۴۸
اجراهای ضبط شده جاز بر صفحه LP می توانست از ۵ تا ۱۵ دقیقه به طول انجامد.
همچنین، آثار جاز از این پس بیشتر برای شنیدن و نه برای رقص ساخته می شدند.
این آثار اغلب در کنسرت های فضای باز در محوطه کالج ها به اجرا در می آمد.
موسیقیدانان جاز هرچه بیشتر به تحصیل در مدارس و کالج های موسیقی پرداختند و علاوه بر جاز با دیگر انواع موسیقی نیز آشنا شدند.
پس از ۱۹۵۰، دستمایه های موسیقایی جاز گسترش یافت و وزنها
ریتم ها، هارمونی ها و رنگ آمیزی هایی نو در آن به کار گرفته شد.
سازهایی از ارکستر همچون فلوت، هورن و ویولونسل در جاز به کار گرفته شده اند و از دهه ۱۹۶۰ به این سو
سینتی سایزر و پیانو و باس الکتریکی کاربردی فزاینده در جاز یافته اند.
تأثیر متقابل جاز و راک به پیدایش سبکی انجامید که به عنوان جاز راک شناخته شد.
برخی از موسیقیدانان مانند گونتر شولر۳ متولد ۱۹۲۵) سبکی موسوم به جریان سوم پدید آورده اند که نه یکسره جاز است و نه
کلاسیک»، بلکه آمیزه ای از آنها است. از میان این تحولهای اخیر
سه سبک از مهم ترین سبک ها را بررسی می کنیم : جاز کوله، جاز آزاد و جاز راک.
جاز کول (جاز سرد) در سال های پایانی دهه ۱۹۴۰ و آغاز دهه ۱۹۵۰ سبکی در جاز پدیدار شد که گرچه مرتبط
با باپ اما بسیار ملایم تر و آرام تر از آن بود.
این سبک تازه (در تقابل با سبک دوران پیشین موسوم به «هات جازا» یا «جاز داغ») جاز کول نام گرفت.
لستر یانگ (۱۹۵۹- ۱۹۰۹) و إستن تز۲ (متولد ۱۹۲۷) نوازندگان ساکسوفون تنور، إنی تریستانو ۳ (۱۹۷۸-۱۹۱۹) پیانیست
و مایلز دیویس که نخست در مقام ترومپت نواز و سرپرست گروه جاز کارش را در سبک بیباپ آغاز کرد
و سپس به یکی از چهره های مهم جاز در دهه های ۱۹۶۰، ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ بدل شد – از پیشگامان جاز کول بودند.
اجرا کنندگان جاز کول کم و بیش رام و آرام می نوازند و اجرایی ملایم دارند که در آن کمتر از ویبراسیون استفاده می شود.
قطعه های جاز کول طولانی تر از قطعه های بیباپ بوده و تكيه آنها بر تنظیم موسیقی بیشتر است.
در این قطعه ها گاه سازهایی به کار گرفته شده اند
که در جاز متداول نبوده اند؛ هورن، فلوت و ويولونسل برخی از این سازها هستند.
یکی از عالی ترین آثار در جاز کول قطعه Boblicity (۱۹۴۹) ساخته مایلز دیویس و گیل اونس – تنظیم کننده قطعه – است
(این قطعه در گلچین بنیاد اسمیتسونی از آثار کلاسیک جاز آمده است.
این قطعه برای گروهی نامتعارف از همنوازان شامل ثه ساز گوناگون یعنی ترومپت
ترومبون، هورن، توبا، ساکسوفون های آلتو و باریتون، پیانو، باس و طبل ها ساخته شده است.
صدای هموار، قوام یافته و یکپارچه این همنوازان معرف سبک جاز کول است.
برخی از گروه های جاز کول، مانند Modern Jazz Quartet، تأثیر پذیرفته از آثار باخ هستند
و به بافت پلی فونیک و استفاده از تقلید گرایش دارند. کوارتت ډیو بروبکه ، گروه برجسته دیگری است
که تأثیر پذیرفته از موسیقی کلاسیک» است.
موسیقی جز (جاز)
دیدگاهی ثبت نشده است