موسیقی برنامه ای
موسیقی برنامه ای
ارتباط نزدیک تری که میان موسیقی، ادبیات و نقاشی در دوره ی رمانتیک شکل گر توجه بیشتر به تصنیف موسیقی برنامه ای را در پی داشت
موسیقی ای که به نقا داستانی می پردازد یا به نحوی توصیفی است
و تصاویری را در ذهن شنونده تداع میکند
(موسیقی ای که چنین پس زمینه ای ندارد و تنها برای لذت موسیقایی صرف تصنیف شده است موسیقی محض نامیده می شود).
بسیاری از قطعات پیانویی آهنگسازان رمانتیک ویژگی موسیقی برنامه ای را دارند
اما این موسیقی ارکستری بود که در آن آهنگسازان این موقعیت را داشتند تا این گونه ایده ها را به واضح ترین شکل بیان نمایند.
سه نوع اصلی موسیقی برنامه ای برای ارکستر وجود دارند:
سمفونی برنامه ای، اور تور کنسرت و پوئم سمفونی (که ن پوئم ” نیز نامیده می شود).
موسیقی برنامه ای
سمفونی برنامه ای
بتهوون توضیح داده است که سمفونی برنامه ای شماره ی شش او که آن را پاستورال
روستایی) نامیده است بیشتر بیان احساس است تا نقاشی صوتی»
هرچند آوای پرندگان که موومان آهسته را خاتمه می دهد،
شادی روستاییان در بخش اسکرتزو و توفان که در موومان چهارم به غرش در می آید
همگی به وضوح، تصویری هستند.
اما برليوز در سمفونی فانتاستیک خود در این زمینه با صراحت بیشتری صحبت می کند.
او برای این اثر که همانند پاستورال بتهوون در پنج موومان به جای چهار موومان متداول است برنامه ای را با ذکر جزئیات ضمیمه می کند.
کلیات این برنامه به اختصار چنین است:
رؤیاها، آرزوها: موسیقی دانی جوان با قوهی تخیلی فوق العاده، معشوقه ی خود را در رؤیا می بیند.
در ذهن او محبوبه اش به یک ملودی تبدیل می شود،
یک ایدهی ثابت یا تمی تکرار شونده که مکرر به ذهن او باز می گردد.
٢. در مجلس رقص: او به محبوبه اش که در مهمانی و در میان رقصندگان است می نگرد
و موسیقی والسی باشکوه در حال اجرا است.
٣. چشم اندازی در دشت:
او در روستا قدم می زند. صدای نی چوپانها شنیده می شود
(كرآنگله، ابوا). معشوقه اش را می بیند اما او از نظر ناپدید می شود.
هنگامی که گرانگله ملودی خویش را ادامه میدهد پاسخی از آبوا شنیده نمی شود؛ غروب آفتاب و رعد و برق در دوردست
۴. به سوی چوبهی دارد. او در رؤیا می بیند که در جنون حسادت،
محبوبه اش را به قتل رسانده است و به طرف چوبه دار کشیده می شود
(درست پیش از پایان، ایدهی ثابت و به دنبال آن تجسمی واضح از فرود آمدن سریع گیوتین و افتادن سر در سبدی که در پایین قرار دارد).
د. رؤیای روز تعطیل جادوگران: او خود را پس از مرگ در میان جادوگران و هیولاها می یابد.
معشوقه اش به صورت عجوزهای پیر و زشت رو در آمده است
که می رقصد و او را مسخره می کند. ناقوس های عزا… سرودهایی که برای مردگان خوانده می شوند…
بر لیوز در سمفونی فانتاستیک با آوردن تمی که آن را ایدهی ثابت می نامد،
در لحظات حساس در طول سمفونی در حالی که هر بار به تناسب موقعیت، تغییری در آن ایجاد می شود –
احساس وحدت و تعلق به یکدیگر را در بین موومانها ایجاد میکند.
این آغاز ایدهی ثابت چنان که نخستین بار در موومان اول شنیده می شود است:
موسیقی برنامه ای
دیگر آهنگسازان به ضرورت ایجاد وحدت در بین موومان های یک سمفوني طولانی توجه کردند.
ایشان گاهی تمهید برليوز، استفاده از تمی تکرار شونده، را به کار بستند
هر چند غالبا آن را تم شاخص به جای ایدهی ثابت می نامیدند (سمفونی پنج چایکوفسکی مثال خوبی برای این مورد است)
و گاه دو یا چند تم مهم تر که قبلا در یک سمفونی به گوش رسیده بودند،
در موومان های متأخرتر دوباره ارائه می شدند
(دورژاک” در سمفونی نهم خود، هر دوی این ترفندها را به کار می گیرد).
با این حال، تمام سمفونی های این دوره، برنامه ای نبودند. مثلا چهار سمفونی بر امس، موسیقی محض هستند
و هیچ پس زمینه برنامه ای ندارند. اما در بسیاری از سمفونی های رمانتیک، هر چند آهنگساز اشاره ای به وجود برنامه نمی کند
حال و هوای اثر غالبا به گونه ای است که حس می کنیم موسیقی باید
مستقیما بر مبنای یکی از تجربیات هیجان انگیز یا احساسی وی شکل گرفته باشد.
منبع : تاریخچه موسیقی غرب اثر روی بنت
کپی بدون ذکر نام و لینک سایت موسیقی ماهور ممنوع می باشد .
شما می توانید هر نتی که نیاز دارید (اپرا،سمفونی،ملودی و …) در هر سبکی (عربی،جز،کلاسیک و …) از بانک نت موسیقی ماهور دانلود کنید .
همچنین شما می توانید از مقالات آموزشی نوازندگی رایگان ما همراه با پشتیبانی اینترنتی استفاده کنید .
دیدگاهی ثبت نشده است